معرفی انواع فرز دندانپزشکی و راهنمای خرید فرز
پوسیدگی دندان یک بیماری چند عاملی است که به ویژه در هند بسیار شایع است. یکی ازعلت های پوسیدگی دندان داشتن عادات غذایی غیر مطلوب توسط کودکان، نوجوانان و سنین پایین تر است. یکی از روش های مرسوم درمان پوسیدگی دندان، حفاری با استفاده از فرزهای دندانپزشکی ست.
حذف موثر ساختار پوسیدگی دندان از طریق این فرزها انجام می شود که منجر به حذف ساختار دندان و ضعیف شدن دندان ها نیز می شود.یکی از سوالاتی پر تکرار قبل از خرید فرز دندانپزشکی وجود دارد این است که فرز های دندان پزشکی چیست و چه کاربردهایی در دنداپزشکی دارند.
فرزهای دندانپزشکی یا مته های دندانپزشکی ابزار هایی هستند برای ایجاد برش، مسطح و صیقلی کردن سطح دندان مورد استفاده قرار میگیرند. فرز های فلزی نخستین بار در سال 1891 ساخته شده اند. فرزها جزء ابزارهای چرخنده (چرخشی) هستند به این معنی که با نصب شدن روی هندپیس کار میکنند. نحوه کار فرز ها به این صورت است با چرخش خود باعث ایجاد سوراخ و یا پلیش کاری و ... میشوند. فرز ها توانایی چرخش با سرعت 4000 دور در ثانیه را دارا هستند و همین سرعت بالا باعث کاهش اصطحکاک شده و همین امر موجب پیشگیری از آسیب به عصب های دندان می شود. کند شدن فرزها باعث حرارت و لرزش میشود که ممکن است موجب نارضایتی بیمار شود. خرید فرز دندانپزشکی، یکی از اصلی ترین ملزومات هر دندانپزشک است. در جریان باشید که قیمت فرز دندانپزشکی با توجه به کیفیت، شکل، جنس، برند و نوع آن ها تعیین می شود. انتخاب صحیح فرزها می تواند در کیفیت درمان و کاهش زمان اختصاص داده شده به هر بیمار نقش بسزایی داشته باشد.
انواع فرز دندانپزشکی
فرز های دندانپزشکی معمولا به پنج نوع تقسیم میشوند:
1. فرزهای الماسی (ِDiamond)
2. فرز های کارباید (Carbide)
3. فرز های سرامیکی (Ceramic)
4. فرز های پلیمری (Polymer)
5. فرزهای استیل یا فولادی (steel)
فرزهای الماسی (Diamond)
فرزهای الماسی معمولا دارای زبری هستند و قسمت زبر آنها ممکنه به شکل های مختلف باشد و معمولا به توربین یا هندپیس high speed متصل میشوند و وظیفه اصلی آنها ایجاد حفره و تراش بافت سخت دندان است. فرزهای الماسی از بهم چسبیده شدن ذرات ریز الماس به صورت زاویه دار و نوک تیز ساخته می شوند. فرزهای الماسی معمولا دارای طول عمر بالایی هستند و میزان زبری آنها 33 الی 44 میکرون برای فرزهای نرم تر و 125 الی 150 میکرون برای فرزهای خشن و خیلی زبر است.
فرزهای دندان پزشکی از سه بخش مهم تشکیل شده اند که عبارتند از Head، Neck و Shank.
فرز های کارباید (Carbide)
فرزهای کارباید ابزارهایی هستند که برای سوراخ کردن، برش، شکل دادن، آسیاب کردن و پخ زدن مورد استفاده قرار میگیرند. فرز های کارباید برای اولین بار در سال 1947 ساخته شدند. این فرزها از تنگستن (فلزی سه برابر سخت تر از فولاد) ساخته شده اند و همین امر باعث شد تا مورد استقبال دندانپزشکان قرار گیرد.کارایی بهتر، کیفت بالا در مقایسه با فرزهای استیل موجب محبوبیت
فرز های کارباید شد. فرز های کارباید معمولا دارای شیار و بریدگی های عرضی و یا به شکل ساده هستند که بهتر است با سرعت بالا مورد استفاده قرار گیرند و می تواند برش های بسیار تیزی را ایجاد کرده و نسج دندان را به راحتی بردارند بدون اینکه کند شوند و یا بشکنند.
فرز های کارباید دارای تحمل حرارت بسیار بالایی است که به آنها اجازه می دهد تا با سرعت های بالاتر نسبت به برش های فرز های مشابه کار کنند، کیفیت خود را حتی تحت فشار حفظ میکند و عمر کاری طولانی‌تری دارد و به دلیل مقاومت در برابر سایش، انتخاب بهتری برای استفاده های طولانی مدت است. از فرز های کارباید برای جداسازی مواد ترمیمی ،آماده سازی حفره های دندانی، ایجاد فاصله بین دندان های بهم چسبیده و … استفاده می شود.
فرزهای سرامیکی (Ceramic)
فرز های سرامیکی از مواد سرامیکی ساخته شده اند و برای برش استخوان در موارد ایمپلنت طراحی شده اند این فرزها و مته ها به منظور ایجاد دسترسی و کاشت سوراخ های پایلوت، استخوان را به طور موثر برش می دهند و غالبا برای ترمیم مورد استفاده قرار میگیرند و عملکرد قابل قبولی در خروج پوسیدگی های دندان را دارا هستند. سرامیک به اندازه سایر انواع فرزهای دندانی گرما را منتقل نمی کند و مقاومت بالایی در برابر ضربه و خوردگی دارند. فرزهای سرامیکی عملیات تخلیه پوسیدگی را در ایمنی بالا و بدون ریسک انجام داده و می توان گفت با کمک آنها هیچ خطری مینای دندان را تهدید نخواهد کرد.هرچند در پایان کار، در مقایسه با فرزهای کاربایدی نیاز به پرداخت بیشتری است.
فرز های پلیمری (Polymer)
از فرز های پلیمری برای برداشتن نسج پوسیده استفاده می شود بدون اینکه آسیبی به نسج سالم دندان ها برسد. به طور کلی به بافت دندان نسج گفته میشود. نسج نرم، بافت های نرم اطراف دندان (لثه) و نسج سخت بافت استخوانی است که ریشه دندان در آن قرار گرفته است. هنگام برداشتن پوسیدگی دندان با فرز های استیل یا کارباید ممکن است مقداری از نسج دندان نیز برداشته شود که موجب باز شدن پالپ دندان می شود.
فرز های پلیمری نسل جدید از جنس پلاستیک مرغوب تری نسبت به نسل قبل ساخته شده اند و برای استفاده در سرعت های بالای 4000 دور مناسب تر هستند. سختی سطح برنده فرز پلیمری، از مینا و عاج سالم کمتر است و از نسج پوسیده بیشتر. این خصوصیت باعث می شود که نسج پوسیده برداسته شود بدون اینکه به نسج سالم دندان آسیبی وارد گردد.
فرز های استیل یا فولادی (steel)
فرزهای فولادی برای نخستین بار در سال 1891 ساخته شدند. از فرزهای فولادی به دلیل مقرون به صرفه و اقتصادی بودنشان استقبال شد و ابزاری محبوب برای آماده سازی و ایجاد حفره های دندانی و تخلیه دنتین به شمار میرفتند. با اینکه فرزهای فولادی عاج را در سرعت های پایین به خوبی در بر میگیرند اما در سرعت های بالا یا به هنگام تراش نسج سخت تر مثل مینا به سرعت کند میشوند. این کند شدن باعث ایجاد حرارت و لرزش در هنگام تراش دندان میشود.
فرزها از نظر برندگی و زبری به 6 دسته و رنگ تقسیم میشوند که معمولا با نوار های رنگی که بر روی آنهاست قابل شناسایی هستند. رنگ مشکی زبر ترین فرز را مشخص میکند و رنگ سفید نرم ترین فرز است. رنگ نوار های فرز از نرم ترین به زبر ترین عبارتند از: سفید، زرد، قرمز، سبز، آبی و مشکی.
این دسته بندی بر اساس رنگ معمولا زبق استاندارد های جهانی صورت گرفته است و اکثرا از فرزهای دارای نوار سبز، آبی و مشکی برای تراش و از فرزهای با نوار زرد و قرمز برای پرداخت از جمله پرداخت ترمیم های کامپوزیتی و برخی پروتزها استفاده می گردد.
نوار سفید: فوق العاده نرم
نوار زرد: خیلی نرم
نوار قرمز: نرم
نوار آبی: استاندارد
نوار سبز: زبر
نوار مشکی: زبر
دو نوار مشکی: فوق العاده زبر
ارسال نظر