تست بزاق دهان در دندانپزشکی

بزاق ممکن است برای بسیاری از ما چندان مهم به نظر نرسد، اما تحقیقات نشان داده است که با تست بزاق دهان در دندانپزشکی می توان به نکات زیادی در مورد وضعیت سلامت افراد پی برد. بر اساس تحقیقات اخیر دانشگاه جانز هاپکینز، بزاق در واقع گنجینه ای از اطلاعات است که می توان آن را با هزینه های گزاف آزمایش کرد.

بزاق چیست؟

بزاق یک مایع پیچیده است که متشکل از ترشحات غدد بزاقی اصلی و فرعی هست. مشابه خون، بزاق حاوی .آنزیمهای مختلف، هورمونها، آنتیبادیها، ترکیبات ضد میکروبی و عوامل مؤثر رشد است.

وظایف بزاق در دهان

بزاق به نرم شدن غذا در دهان انسان کمک می کند و این باعث نرم شدن غذا می شود و در نتیجه به معده کمک میکند تا غذا را به راحتی هضم کند و جویدن را آسان می کند. ما نمی توانیم مزه ها را بدون بزاق تشخیص دهیم. در عین حال، بزاق زبان را نرم کرده و گلو را خیس می کند و از خشک شدن گلو، دهان و زبان جلوگیری می کند؛ که اگر گلو و دهان خشک باشد، فرد اذیت می شود و گلو آسیب می بیندو باعث اختلال حس .چشایی و ترک زبان می‌شود

در حفره دهان است که باعث افزایش طول عمر دندان ها و مقاومت برابر  PH یکی دیگر از وظایف بزاق تنظیم سایش اسید و پوسیدگی می شود، البته باید توجه داشت که اگر غذا به دندان بچسبد یا مقدار زیادی اسید وظیفه بزاق به خوبی انجام نمی شود.

شناسایی بیماری از تست بزاق دهان در دندانپزشکی

در حال حاضر چندین روش برای آزمایش بزاق وجود دارد. یکی از این روش ها شناسایی پاتوژن های مرتبط با بیماری پریودنتال و همچنین ارائه توصیه های مفید برای تجویز آنتی بیوتیک مناسب برای پاتوژن مورد نظر است. این آزمایش در صورت همکاری بیمار می تواند باکتری ها را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و دهان بیمار را سالم نگه دارد.

یکی از مواردی که با آزمایش بزاق قابل تشخیص است برخی مشکلات و بیماری های ژنتیکی است. این ردیاب می تواند در یافتن اینکه چرا برخی از بیماران پس از درمانهمچنان در معرض آسیب های پریودنتال قرار دارند کمک زیادی کند.

با توجه به اینکه ویژگی‌های ژنتیکی افراد ثابت است و هیچ تغییری نمی‌کند، آگاهی از پاسخ‌های التهابی فعال در برخی از بیماران که با کمک این آزمایش‌ها تشخیص داده می‌شود، به دندانپزشک کمک می‌کند تا مراقبت‌های مستمر و مناسب‌تری ارائه دهد. این اطلاعات همچنین به کنترل سایر عوامل مرتبط با سلامت سیستمیک بدن کمک می کند.

آزمایش بزاق نیز در شناسایی باکتری های دخیل در پوسیدگی دندان موثر است. . اندازه گیری میزان ریسک بیمار در ابتلا به پوسیدگی ها می تواند ضرورت استفاده از مداخله گرهای درمانی مانند فلوراید را برای مهار متابولیسم باکتری ها در دهان بیمار محرز سازد.

آزمایش بزاق برای شناسایی انواع ویروس های که به نوعی علائم سرطان دهان را نشان می دهند، استفاده می شود. به گفته انجمن سرطان آمریکا، سرطان دهان در سال آینده 10860 نفر را می کشد و (اچ پی وی ) در حال حاضر یکی از علل اصلی این سرطان است.

بنابراین تشخیص زودهنگام و درمان به موقع می تواند از بسیاری از عفونت ها جلوگیری کرده و شانس بقا را از 20 درصد به حدود 93 درصد افزایش دهد.

رابطه استرس با بزاق دهان

بزاق بیانگر میزان استرسی است که فرد تجربه می کند.

استرس باعث "فرار" بدن می شود.

غده‌های بزاقی آنزیمی به نام «آلفا آمیلاز بزاقی» را دهان ترشح می‌کنند که وجود این آنزیم نشاندهنده استرس فرد است.

اضطراب باعث افزایش هورمون آدرنالین، افزایش ضربان قلب و همچنین افزایش ترشح بزاق می شود.

استرس و ناراحتی های احساسی و روانی که یک زن باردار تجربه میکند میتواند روی جنین هم اثر بگذارد.

بزاق مادر باعث تقویت سیستم ایمنی کودک در برابر بیماری ها می شود.

 نکته : بزاق حاوی نسخه کامل ژن های شماست.

در نتیجه کار با آن آسان تر از سایر روش های آزمایش است.

بیماری های غدد بزاقی

عفونت باکتریایی:

عفونت باکتریایی غده بزاقی اغلب در غده پاروتید گوش رخ می دهد. ممکن است به انسداد مجرای این غده موجب شود.

عفونت ویروسی:

عفونت های ویروسی مانند اوریون، آنفولانزا و سایر ویروس ها ممکن است باعث تورم غدد بزاقی شوند. غدد پاروتید متورم در دو طرف صورت به شکل برجستگی های دو طرفه ظاهر می شوند

سنگ غدد بزاقی:

بیماری دیگری که اغلب در سالمندان مشاهده می‌شود، سنگ غدد بزاقی است. این بیماری خوش‌خیم است. سنگ‌ها معمولا غدد تحت فکی را درگیر می‌کند. علت خاصی برای این بیماری پیدا نشده ولی احتمال دارد بالا بودن اسیداوریک خون باعث ایجاد سنگ غدد بزاقی شود.