در جهان امروز با پیشرفت علم دندانپزشکی تنوع زیادی در تولید مواد و تجهیزات آن صورت گرفته است. امروزه مردم بیشتر از قبل به زیبایی و سلامت دندان خود اهمیت میدهند زیرا یکی از معیارهای مهم زیبایی قرار گرفته است. در ابتدا برای ترمیم دندان آسیب دیده خود انتخاب یک ماده مناسب برای قالب گیری گامی بسیار مهم در اصلاح دندان است.
به همین علت کیفیت یکی از مهم ترین ویژگی یک قالب به شمار میرود که میتوان گفت یکی از اصلی ترین موارد موثر در تعیین کارکرد قالب، جنس و ترکیبات آن است. آلژینات دندانپزشکی یک نوع ماده برای قالب گیری و ایمپرشن دندان است. که در این مقاله شما را با خصوصیات و کاربردهای آن آشنا میکنیم.
آلژینات دندانپزشکی چیست؟
آلژینات یک ماده بیوپلیمری است که به دلیل تجدیدپذیری آن در صنایع دندانپزشکی و دندان سازی بسیار کاربرد دارد. این ماده به دلیل مواد بیوپلیمری، تخریب و تجزیه پذیر بوده و در عوامل محیطی جایگزین بسیار خوبی برای مواد تخریب ناپذیر مانند پلاستیک شده است. اگرچه تاریخچه استفاده از این ماده به سالها پیش باز میگردد اما این ماده تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است.
به دلیل اینکه بیوپلیمر ارزان بوده و روش ساخت آن بسیار آسان است مورد توجه قرار گرفته است. این ماده از جلبک دریایی قهوهای گرفته میشود و کاملا طبیعی است به همین دلیل برای محیط زیست خطرناک نبوده و از نظر بهداشتی بسیار ایمن است. البته این ماده به دلیل جذب بالای آب که یکی از ویژگیهای آن است در صنایع: داروسازی، ساخت کاغذ و... به کارگرفته میشود. آلژینات دندانپزشکی در حال حاضر در بعضی داروهای لاغری و همچنین مواد قوام دهنده غذایی و مواد آرایشی و دارویی به کار گرفته شده است.
این ماده که ساخت کمپانی دنتسپلی سیرونا است که در بسته بندیهایی 500 گرمی در بازار عرضه و به فروش میرسد.
روش استفاده از آلژینات دندانپزشکی
برای استفاده از آلژینات در دندانپزشکی ابتدا باید آلژینات را با حجم مشخص شده آب که با توجه به برند و نوع آن روی بسته نوشته شده است اندازه گیری کنید.
در مرحله بعدی ترکیب به دست آمده را با توجه به زمان نوشته شده بر روی بسته آلژینات با یکدیگر مخلوط میکنیم و بر روی قالب موردنظر میریزیم و قالب را در دهان بیمار گذاشته و فشار وارد میکنیم.
البته باید توجه داشته باشید که آلژینات دندانپزشکی با توجه به برندی که دارد کارکرد با آن متفاوت است و باید قبل از استفاده حتما روی جعبه آن را مطالعه کنید. برای مثال سفت شدن این مواد به نوع برند و تولید آن بستگی دارد:
آلژینات کروماتیک 60 ثانیه
آلژینات هیدروگام زرماخ 45 ثانیه
آلژینات ساده زرماخ 60 ثانیه
و...
ضدعفونی کردن قالب آلژینات
برای پاکیزگی و رفع آلودگی از قالب باید:
ابتدا باید با شست و شو قالب و تکان دادن آن در زیر آب آن را از بزاق دهان و خون پاک کنید.
در مرحله بعد قالب را در ماده هیپوکلریت سدیم به مدت چند ثانیه نگهدارید. این کار باید در یک بسته پلمپ شده پلاستیکی به مدت 10 ثانیه انجام شود.
نکته: باید دقت داشته باشید که آلژینات دندانپزشکی که یک کربوهیدرات است علاقه زیادی به آب دارد و با در معرض قرار گرفتن آب و جذب آن اندازه و ابعاد آن از بین میرود. اما نگران نباشید اگر این موضوع با مدت تعیین شده در محلول بماند هیچ آسیبی نمیبیند زیرا تمام آلژیناتها قابلیت ماندن به مدت 10 ثانیه را بدون تغییر در آب دارند.
مزایا و معایب آلژینات دندانپزشکی
این ماده هم مانند تمام ترکیبات و مواد از مزایا و معایبی برخوردار است که مزایا آن شامل:
ارزان بودن قیمت
ثبت جزئیات دقیق
کارکرد آن در مدت زمان سریع
سهولت در مخلوط آن
در دسترس بودن آسان آن
آسان بودن کار با آن
راحتی و سبکی در دهان بیمار
نیاز به دستگاه مشخصی برای سرد و گرم شدن آن نیست
پرکاردترین مواد قالبگیری دندان است
به صورت پودر تولید و عرضه میشود
از معایب آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پایدار نبودن و ابعادی ضعیف
- پایین بودن مقاومت آن در برابر فشار
- رفع آسیب دیدگی دندان
انواع قالبگیری در دندانپزشکی
قالب گیری که یکی از مهم ترین و کاربردی ترین موارد دندانپزشکی به شمار میرود شامل مواردی میشود:
1) نوع اول قالب گیری: این نوع قالب گیری برای تشخیص نحوه درمان، روکش موقت، ارتودنسی و سابقه درمان دندان و... استفاده میشود.
2) قالب گیری نهایی: در این مرحله که به صورت کامل و جامع اطلاعات و نوع دندان قابل درک شده است پزشک میتواند قالبگیری نهایی را با توجه به نتایجی به درست آورد انجام دهد.
قالب به دست آمده را سازه گچی تشخیصی در نظر میگیرند که در دو نوع است:
مدل گچی: زمانی از این ساز گپی تشخیصی استفاده میشود که مقاوت و استحکام آن مهم نیست.
دنتال استون: این ماده یکی دیگر از انواع سازه گچی میباشد که مقاوم تر از سازه گپی است.
قالب گیری دندان
در دندانپزشکی به دلیل استفاده بسیار از مواد قالبگیری و انواع مختلف آن با ویژگیهای مختلف باید در انتخاب آن به مواردی توجه کنید:
- 1) قدرت و قوام آن به صورتی باشد که هنگام خارج شدن در برابر آسیبدیدگی، از مقاومت بالایی برخوردار باشد و با این حال راحت داشته و دردی برای بیمار نداشته باشد.
- 2) بافت آن از سازگاری خوبی برخوردار باشد.
- 3) ارزان بودن قیمت آن برای هربار استفاده.
- 4) برای بیمار تجربه خوبی در زمینه طعم و زمان را داشته باشد.
نتیجه گیری
امروزه طیف وسیعی از مواد قالبگیری در جهان تولید شده است و به بازار عرضه میشود. هر کدام از این مواد با توجه به ترکیبات آن از نقاط قوت و ضعفی برخوردار است. بنابراین برای انتخاب مواد قالبگیری، کیفیت و ساختار آن بسیار ضروری بوده و باید با انواع مواد قالبگیری مقایسه شود. پس برای انتخاب آلژینات دندانپزشکی باید به تمام خصوصیات آن واقف باشید و با توجه به نوع نیاز خود آن را خریداری کنید.
این ماده برای ترمیمهای غیر مستقیم انجام میشود به همین دلیل امری چالش برانگیز در زمینه علم دندانپزشکی است. در این مقاله با برخی نقاط قوت و ظعف آلژینات دندانپزشکی آشنا شدید. باید بدانید که مواد قالبگیری معمولا از بهترین مواد تشکیل شده و از سطح استانداردی برخوردار است و استفاده از آن با توجه به نیاز شما و انتخاب پزشکتان بستگی دارد.
شما اگر خود جزو انجمن دندانپزشکان هستید میتوانید با بررسی و تحقیق بهترین مواد را برای قالبگیری انتخاب کنید و مورد استفاده قراردهید.